Οι προπονητές του ΠΑΟΚ που έγραψαν ιστορία
Πρώτος ήταν ο Κωνσταντίνος Ανδρέαδης. Εν έτει 1931. Αμισθί! Το μόνο κέρδος του ήταν το συναίσθημα προσφοράς στον ΠΑΟΚ. Από εκείνη την ημέρα, ο πάγκος του ΠΑΟΚ άλλαξε κάτοχο ακόμα 87 φορές, με τις προπονητικές αλλαγές να εξελίσσεται σε ετήσια συνήθεια. Ας θυμηθούμε αυτούς που άφησαν ανεξίτηλη την σφραγίδα τους στην ιστορία του συλλόγου…
ΝΤΟΥΣΑΝ ΜΠΑΓΕΒΙΤΣΛίγο πριν τα Χριστούγεννα του 2000, ο Γιώργος Μπατατούδης εγγυάται στον Ντούσαν Μπάγεβιτς οικονομική σταθερότητα και τον πείθει να ανηφορίσει στην Τούμπα, μετά από ένα άκρως επιτυχημένο πέρασμα στους πάγκους της ΑΕΚ και του Ολυμπιακού. Με τον Σερβο-βόσνιο τεχνικό στο τιμόνι του ο ΠΑΟΚ σουλουπώνεται, οργανώνεται σε άκρως επαγγελματικά πλαίσια, παίζει κατά διαστήματα εντυπωσιακό ποδόσφαιρο, όμως τα οικονομικά προβλήματα ναρκοθετούν το έργο του. Κορυφαία στιγμή η κατάκτηση του κυπέλλου Ελλάδας το 2001 στον αλησμόνητο τελικό της Νέας Φιλαδέλφειας στο 4-2 επί του Ολυμπιακού, με τον Μπάγεβιτς να αποχαιρετά το καλοκαίρι του 2002, με 63 νίκες σε 117 επίσημα παιχνίδια.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣΠως να χωρέσεις τον Άγγελο μέσα σε μερικές αράδες; Έχει περάσει 50 μήνες από την ζωή του στον πάγκο του ΠΑΟΚ (σε τέσσερις διαφορετικές θητείες) διάστημα που αποτελεί ρεκόρ στην ιστορία του συλλόγου. Αιρετικός, ιδιόρρυθμος, δογματικός με ιδιαίτερο τρόπο προσέγγισης του ποδοσφαίρου μέσω της σύνδεσης του με θρησκεία, εξακολουθεί να διχάζει τον σύλλογο, έχοντας φανατικούς υποστηρικτές κι ακόμα πιο φανατικούς πολέμιους. Έχει συνδέσει το όνομα του με τον περίφημο αποκλεισμό της Άρσεναλ, την κατάκτηση του κυπέλλου το 2003, με το τελευταίο του πέρασμα να τερματίζεται τον περασμένο Μάρτιο μετά από πορεία πρωταθλητισμού στο πρώτο γύρο και τον ίδιο να κάνει την περίφημη δήλωση: «Ο ΠΑΟΚ δεν νικιέται! Επειδή ο μέγας αντίπαλος του ΠΑΟΚ είναι ο... ΠΑΟΚ!».
ΛΑΖΛΟ ΜΠΟΛΟΝΙΟ τελευταίος που κατάφερε να αρχίσει και να τελειώσει σεζόν στον πάγκο του ΠΑΟΚ (2011-12) στην αυλαία της μεγάλης ομάδας που ξεκίνησε ο Σάντος. Ο Ρουμάνος τεχνικός με το σπουδαίο βιογραφικό κατάφερε να συσπειρώσει τον σύλλογο, παρά τα σημαντικά οικονομικά προβλήματα που οδήγησαν στις πωλήσεις Βεϊρίνια-Κοντρέρας, ανέδειξε κι εξέλιξε Έλληνες παίκτες (Σταφυλίδης, Αθανασιάδης, Κατσικάς, Γεωργιάδης) με απόλυτο χάι-λάιτ την άλωση του «Γουάιτ Χαρτ Λέιν» και το αλησμόνητο 1-2 επί της Τότεναμ.
ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΣΑΝΤΟΣΟ τελευταίος των μεγάλων προπονητών του ΠΑΟΚ, αφού μετά την αποχώρηση του ουδείς μπόρεσε να βγάλει σεζόν στον ΠΑΟΚ με εξαίρεση τον Λάζλο Μπόλονι, αυτός που κρατά το ρεκόρ μακροβιότητας, αφού άντεξε 2 χρόνια και 10 μήνες στην ηλεκτρική προπονητική καρέκλα του Δικεφάλου. Η γνωριμία του με τον Θόδωρο Ζαγοράκη από την κοινή τους πορεία στην ΑΕΚ, αρκεί για να τον φέρει στην Τούμπα στα ξεκίνημα της σεζόν 2007-08, όμως η χρονιά εξελίσσεται καταστροφικά με τον ΠΑΟΚ να τερματίζει 9ος στην περίφημη χρονιά με τις… σαρδέλες. Με την έλευση των Πάμπλο Γκαρσία, Κοντρέρας, Μουσλίμοβιτς, Λίνο, Βιεϊρίνια, ο ΠΑΟΚ χτίζει την τελευταία μεγάλη ομάδα του, που το 2010 φτάνει πολύ κοντά στο πρωτάθλημα, έχοντας ως σήμα κατατεθέν την ατσάλινη άμυνα, την άρνηση στην υποταγή, αλλά και το περίφημο καφέ δερμάτινο του Φερνάντο…
ΓΚΙΟΥΛΑ ΛΟΡΑΝΤΜέλος της θρυλικής Ουγγαρίας των 50’s, που με τον Πούσκας αρχηγό σάρωσε τα πάντα, έρχεται τον Δεκέμβριο του 1974 στον ΠΑΟΚ με πλούσια προπονητική εμπειρία στην Μπουντεσλίγκα, παραλαμβάνοντας μία έτοιμη στρωμένη ομάδα από τον Λες Σάνον, που θέλει το ένα κλικ παραπάνω για να εκτοξευτεί. Επιβάλλει τις διπλές προπονήσεις (η πρωινή στις 9 το πρωί), την σκληρή πειθαρχία, τον απόλυτο επαγγελματισμό και ο ΠΑΟΚ της σεζόν 1975-76 πετάει. Με 21 νίκες και μόλις 2 ήττες, ο ΠΑΟΚ κατακτά το παρθενικό του πρωτάθλημα (μέσα στην σεζόν κέρδισε με 1-0 και την Μπαρτσελόνα του Κρόιφ), όμως οι απαιτήσεις για νέο προπονητικό κέντρο και μεταγραφές φέρνουν διαζύγιο. Ο Ούγγρος επιστρέφει θριαμβευτικά στον πάγκο του ΠΑΟΚ τον Απρίλιο του 1980, όμως αυτή η δουλειά είναι και η τελευταία του. Σβήνει στα 58 του στον πάγκο του συλλόγου, στις 31 Μαΐου του 1981, σε ντέρμπι με τον Ολυμπιακό προδομένος από την καρδιά του, μένοντας για πάντα χαραγμένος στην ιστορία του ΠΑΟΚ.
ΑΡΙ ΧΑΑΝΟ Θωμάς Βουλινός κάνει την έκπληξη και το καλοκαίρι του 1994 φέρνει στην τεχνική ηγεσία του ΠΑΟΚ τον διάσημο Ολλανδό Άρι Χάαν, μέλος της εκπληκτικής ομάδας των οράνιε που έφερε ποδοσφαιρική επανάσταση στα 70’s. Ο Ολλανδός καταφέρνει με την προσωπικότητα του να αναστηλώσει ένα μέτριο ρόστερ, που παίρνει την 3η θέση την σεζόν 1994-95, εφαρμόζοντας μερικά καινοτόμα πράγματα στην Ελλάδα, όπως η ζώνη στην άμυνα. Ο Ολλανδός αποχωρεί (και αποχωρίζεται την νυχτερινή Θεσσαλονίκη) στο ξεκίνημα της επόμενης σεζόν μετά από κόντρες με τον Βουλινό, όμως επιστρέφει τέσσερα χρόνια αργότερα (στο τέλος της σεζόν 1998-99) επί εποχής Μπατατούδη, όμως απολύεται μόλις στην 9η αγωνιστική του επόμενου πρωταθλήματος, αφού τίποτα δεν μοιάζει με την πρώτη του θητεία.
ΛΕΣ ΣΑΝΟΝΣτις 13 Φεβρουαρίου του 1971, ο Λες Σάνον με την σημαντική παικτική θητεία σε Λίβερπουλ, Μπέρνλι και την προπονητική σε Μπέρι και Μπλάκπουλ έρχεται στον ΠΑΟΚ και περνάει την σπουδαιότερη φουρνιά του συλλόγου σε άλλο επίπεδο. Με τον Άγγλο τεχνικό στο τιμόνι (έμεινε ως το 1974) ο ΠΑΟΚ κατακτά τους δύο πρώτους τίτλους του (Κύπελλα 1972, 1974), έχει άλλους δύο χαμένους τελικούς, παίζει διαστημική μπάλα με ορισμένα απίστευτα αποτελέσματα στην Ευρώπη (πορεία ως τα προημιτελικά του Κυπελλούχων με αποκλεισμό Λέγκια, διασυρμός Λιόν και αξιοπρεπείς εμφανίσεις με Μίλαν) και βάζει τις βάσεις για την ομαδάρα της δεκαετίας που γοήτευσε την Ελλάδα και μνημονεύεται μέχρι σήμερα.
ΒΑΛΤΕΡ ΣΚΟΤΣΙΚΟ Αυστριακός Βάλτερ Σκότσικ μετά από μία σεζόν στον πάγκο της Λάρισας, έρχεται το καλοκαίρι του 1984 στην «Τούμπα» για να αναλάβει τα ηνία από τον φημισμένο Παλ Τσέρναϊ, που δεν καταφέρνει κάτι περισσότεροι από την 5η θέση. Τα δημοσιεύματα της εποχής μιλούν για τον πήχη που κατεβαίνει, όμως χωρίς πολλά λόγια και με πολύ δουλειά, ο ΠΑΟΚ κάνει μία ανεπανάληπτη σεζόν, εκμεταλλεύεται τα στραβοπατήματα των ομάδων που κυνηγούσαν τον τίτλο και με ντεμαράζ στο φινάλε κατακτά το πρωτάθλημα, έχοντας ως μεγάλους πρωταγωνιστές τους Δημόπουλο, Κωστίκο, Δαμανάκη, Σκαρτάδο. Ο χαμένος τελικός κυπέλλου από την Λάρισα (1-4) στερεί το νταμπλ, με τον εργατικό Αυστριακό να κουνάει μαντίλι στο ξεκίνημα της επόμενης σεζόν μετά τον αποκλεισμό από την Βερόνα και το άσχημο ξεκίνημα στο πρωτάθλημα.
ΡΟΜΠ ΓΙΑΚΟΜΠΣΤο καλοκαίρι του 1989, ο Θωμάς Βουλινός φέρνει στην «Τούμπα» τον προπονητή της Φέγενορντ, κίνηση που προκαλεί αίσθηση. Ο Ρομπ Γιάκομπς στην πρώτη του χρονιά χτίζει ένα πολύ δυνατό σύνολο, που με ηγέτη τον Αιγύπτιο Μαγκντί Τολμπά κατακτά τον άτυπο τίτλο του πρωταθλητή χειμώνα, αλλά ξεφουσκώνει για τερματίσει τελικά στην τρίτη θέση, επτά βαθμούς από την κορυφή. Ο Ολλανδός είναι αυτός που δίνει ντεμπούτο στον Γιώργο Τουρσουνίδη, όμως η αρχή του τέλους είναι ο αγώνας στην αρχή της επόμενης σεζόν με τον Παναθηναϊκό, όπου ο Θωμάς Βουλινός δίνει εντολή στον ΠΑΟΚ να φύγει από το γήπεδο λόγω σφαγιαστικής διαιτησίας του Καραμάνη, με τον Δικέφαλο να μηδενίζεται, να εισπράττει ποινή -3 βαθμών, την Τούμπα να κλείνει για αγωνιστικές και τον Γιάκομπς να αποχωρεί μεσούσης της σεζόν.
ΒΙΛΧΕΛΜ ΣΕΒΤΣΙΓΚΟ ΠΑΟΚ και η Ελλάδα προσπαθούν να μαζέψουν τα συντρίμμια τους από τα κατάλοιπα του Β’ Παγκοσμίου Κυπέλλου και του εμφυλίου και ο Δικέφαλος του Βορρά αλλάζει σελίδα, δίνοντας την τεχνική του ηγεσία τον Δεκέμβριο του 1951 στον Αυστριακό Βίλχελμ «Βίλλυ» Σέβτσιγκ, ο οποίος είχε περάσει και ως παίκτης την σεζόν 1931-32. Εκείνος δημιουργεί τα περίφημα «τσικό του Βίλλυ», αναδεικνύοντας μεγάλα ταλέντα της εποχής όπως οι: Παπαδάκης, Γκετζής, Κουϊρουκίδης και θέτει τις βάσεις για το οργανωτικό πλαίσιο που θα κινούνταν ο ΠΑΟΚ τα επόμενα χρόνια με παίκτες από τα σπλάχνα του.
